OSTRZEŻENIE o zagrożeniu osuwiskowym – komunikat państwowej służby geologicznej
W związku z intensywnymi opadami deszczu, które wystąpiły w ostatnich dniach w Polsce, wzrosło zagrożenie osuwiskowe. Można się spodziewać uaktywnienia istniejących i powstania nowych osuwisk. Zagrożenie dotyczy obszaru całej Polski, a w szczególności województw małopolskiego, śląskiego i podkarpackiego.
Osuwiska najczęściej uaktywniają się po długotrwałych opadach atmosferycznych, które powodują silne nasączenie gruntu wodą. Po opadach, których sumy przekraczają 70-100 mm, uaktywniają się na ogół płytkie osuwiska, natomiast po opadach o sumach ponad 300-400 mm mogą powstać duże i głębokie osuwiska. Ziemia może się też osunąć w wyniku podcięcia stoków i zboczy przez wody powodziowe potoków.
Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB opady atmosferyczne mogą utrzymać się jeszcze kilka dni. Na niektórych stacjach pomiarowych IMGW-PIB w ostatnich 7 dniach zanotowano sumy opadowe przekraczające 200 mm. Opady dobowe w wielu miejscach przekraczały nawet 150 mm (np. w Jodłowniku w województwie małopolskim). W najbliższych dniach spodziewane są opady, które mogą mieć charakter nawalny i w znaczny sposób mogą dodatkowo obciążyć podłoże geologiczne. Tygodniowe sumy opadowe mogą przekroczyć 400 mm. Taka sytuacja sprzyja uaktywnieniu się osuwisk. PSG zaleca zwracanie uwagi na stan gruntu i zgłaszanie informacji o niepokojących ruchach ziemi, pojawianiu się szczelin w gruncie, nagłej ucieczce wód w studniach, spękań obiektów budowlanych itp. Procesy osuwiskowe występują na ogół z pewnym opóźnieniem w stosunku do opadów, dlatego ich intensyfikacja może nastąpić w kolejnych tygodniach.
Najbardziej narażone są obszary, które objęte były ruchami masowymi w przeszłości. Państwowy Instytut Geologiczny – PIB w ramach Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO) prowadzi inwentaryzację osuwisk w Polsce, której efekty gromadzi w bazie danych SOPO. Z lokalizacją rozpoznanych osuwisk można zapoznać się za pośrednictwem internetowej aplikacji SOPO.
W ramach SOPO, PIG-PIB prowadzi także prace interwencyjne w sytuacjach zagrożenia osuwiskowego. W razie uaktywnienia się osuwisk i powstania realnego zagrożenia dla życia i zdrowia mieszkańców oraz infrastruktury, władze samorządowe powinny niezwłocznie zgłosić ten fakt telefonicznie lub za pośrednictwem poczty elektronicznej (osuwiska.interwencje@pgi.gov.pl) do Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB.
Więcej o osuwiskach i projekcie SOPO można przeczytać na stronie Centrum Geozagrożeń.